30.05.2012

Do widzenia!

Wydaje mi się, że to już koniec mojej przygody z blogowaniem w temacie lateralizacji.
Czytajcie. Korzystajcie. A przy tym dobrze się bawcie.

Jak zawsze,
Wasza Helena.

Mały przegląd literatury


Ogólne:
  • Bogdanowicz M., Leworęczność u dzieci, WSiP, Warszawa 1989
  • Healey J., Leworęczność. Jak wychować leworęczne dziecko w świecie ludzi praworęcznych, GWP, Gdańsk 2003

Z ćwiczeniami:
  •  Czajkowska I., Herda K., Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne w szkole, WSiP, Warszawa 1997
  • Skibińska H., Praca korekcyjno-kompensacyjna z dziećmi z trudnościami w pisaniu i czytaniu, Wydawnictwo uczelnianie WSP, Bydgoszcz 1996
  • Bogdanowicz M., Różyńska M., Lewa ręka rysuje i pisze, Harmonia, Gdańsk 2003

Badania i analizy:
  • Brzecki A., Niektóre zagadnienia przewagi półkulowej mózgu, Wrocławskie towarzystwo naukowe, Wrocław 2010

Statystyki:
  • Kuśnierz C,. Zlateralizowanie a wyniki w nauce młodzieży szkolnej, Oficyna Wydawnicza, Opole 2004

Filmowe ciekawostki, czyli na wesoło

Dla zabawy, frajdy i uśmiechu na twarzy:

Polecam. 

Gry

Gry, które również mogą okazać się pomocne w leczeniu zaburzeń lateralizacji: 
  • Literki 
  •  Cyfry, liczenie  
  • Zręcznościowe
  • Inne   
http://www.programyedukacyjne.eu/
 

Jak pomóc dziecku z zaburzeniami lateralizacji?

Można korzystać z pomocy specjalistów:
* zajęcia logopedyczne - mające na celu korygowanie wad i zaburzeń mowy przez ćwiczenia i
wykorzystywanie pomocy audiowizualnych
* terapia pedagogiczna - której celem jest wspomaganie osób z trudnościami w uczeniu się
wynikającymi z nieprawidłowości w funkcjonowaniu mózgu
* terapia przez pracę - zajęcia rehabilitacyjne dla osób z zaburzeniami funkcji motorycznych i
niepełnosprawnych fizycznie
Można też ćwiczyć w warunkach domowych:
* ćwiczenia grafomotoryczne




* zabawy na lokalizację i orientację  w przestrzeni:
     - orientacja w schemacie ciała
     - wyobrażanie sobie sadu i zrywanie owoców np. z górnej, prawej gałęzi

* ćwiczenia kształtujące zaburzoną sprawność manualną:
    - oburęczne malowanie dużych kół
    - lepienie z gliny lub plasteliny
    - haftowanie
    - nawlekanie koralików


Źródło:
1. Healey J., Leworęczność. Jak wychować leworęczne dziecko w świecie ludzi praworęcznych,
GWP, Gdańsk 2003, s.51
2. Bogdanowicz M., Leworęczność u dzieci, WSiP, Warszawa 1989, s. 31
3. Czajkowska I., Herda K., Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne w szkole, WSiP, Warszawa 1997
4. Skibińska H., Praca korekcyjno-kompensacyjna z dziećmi z trudnościami w pisaniu i czytaniu,
Wydawnictwo uczelnianie WSP, Bydgoszcz 1996, s. 128-129



 

Trudności dziecka z zaburzeniami lateralizacji - "z życia wzięte"

Tym razem inaczej - nieco bardziej rozrywkowo. Poniżej znajdziecie linki do dwóch filmów, które podsumowują przedstawioną teorię.

Rozmowa z psychologiem i matką leworęcznego dziecka
Rozmowa z leworęcznycm Andrzejem Mleczko

Miłego oglądania.

Trudności dziecka z zaburzeniami lateralizacji - lateralizacja nieustalona


Lateralizacja nieustalona wiąże się na ogół z opóźnieniem rozwoju ruchowego i zaburzeniami orientacji
w przestrzeni (na prawo, na lewo, wyżej, niżej, nad, pod)

Trudności w nauce u tych dzieci wynikają więc często z mniejszej sprawności manualnej
 Źródło:
Skibińska H., Praca korekcyjno-kompensacyjna z dziećmi z trudnościami w pisaniu i czytaniu,
Wydawnictwo uczelnianie WSP, Bydgoszcz 1996, s. 117
 

Trudności dziecka z zaburzeniami lateralizacji - rysowanie


Zmiany kierunku w rysunkach, często błędny kierunek odwzorowywanie – od prawej ku lewej. W tym
też kierunku kreślenie figur geometrycznych i szlaczków.
Objawy podobne jak w zaburzeniach funkcji wzrokowej i zaburzeniach orientacji przestrzennej
uwidaczniające się na lekcjach geometrii i geografii. Zmiany kierunku w rysunkach z geometrii, słaba
orientacja w schemacie własnego ciała rzutuje na błędne rozumienie instrukcji na lekcjach wychowania
fizycznego.
Źródło: 
Skibińska H., Praca korekcyjno-kompensacyjna z dziećmi z trudnościami w pisaniu i czytaniu,
Wydawnictwo uczelnianie WSP, Bydgoszcz 1996, s. 119

Trudności dziecka z zaburzeniami lateralizacji - czytanie


Przestawianie liter i cząstek wyrazowych. Zmiana kolejności liter a nawet wyrazów. Opuszczanie
całego wiersza. Wolne tempo czytania (szczególnie przy lewooczności – pismo ma kierunek od lewej
do prawej, a więc prawe oko winno prowadzić). Odczytywanie wyrazów od prawej ku lewej np. kos
jako sok; szczególnie gdy są krótkie i po odwróceniu zachowują sens.
Odczytywanie cyfr w sposób zwierciadlany, np. 21 jako 12, co może być powodem błędów w liczeniu.
Źródło:
Skibińska H., Praca korekcyjno-kompensacyjna z dziećmi z trudnościami w pisaniu i czytaniu,
Wydawnictwo uczelnianie WSP, Bydgoszcz 1996, s. 119
 

Trudności dziecka z zaburzeniami lateralizacji - pisanie


Mylenie liter o podobnych kształtach, a o innym położeniu i kierunku tzw. statyczne 
odwracanie liter (inwersja statyczna); b-d, p-b, u-n, w-m (podobnie jak w zaburzeniach funkcji
wzrokowej i orientacji przestrzennej).
Dynamiczne odwracanie liter – zmiana kolejności, przestawianie ich, błędne odtwarzanie liter.
W początkach nauki, głównie przy lateralizacji skrzyżowanej może wystąpić pismo lustrzane,
zwierciadlane odbicie symboli literowych i cyfrowych. Zniekształcenie graficznej strony pisma.
CIEKAWOSTKA:
Osobom leworęcznym łatwiej jest pisać litery zwykłe niż litery drukowane dlatego powinno się je
uczyć specjalnej, zmodyfikowanej wersji pisma zwanej alfabetem DeNealian, który jest formą
pośrednią pomiędzy drukiem a pismem
 
 
Źródło: 
1. Skibińska H., Praca korekcyjno-kompensacyjna z dziećmi z trudnościami w pisaniu i czytaniu,
Wydawnictwo uczelnianie WSP, Bydgoszcz 1996, s. 119
2. Healey J., Leworęczność. Jak wychować leworęczne dziecko w świecie ludzi praworęcznych,
GWP, Gdańsk 2003 s.58


Lateralizacja zaburzona

Zaburzenia lateralizacji stwierdzamy, gdy dziecko jest pierwotnie oburęczne (lateralizacja nieustalona) lub jeśli dziecko ma lateralizację skrzyżowaną.

Źródło: 
Bogdanowicz M., Leworęczność u dzieci, WSiP, Warszawa 1989, s. 31

Test lateralizacji wg R. Zazzo i N. Galifert-Granjon

Wspomniany w temacie test pozwala ocenić lateralizację ręki, oka, oraz nogi. Zadania w nim zawarte  wyglądają następująco:
 
1.     Próba rąk:
-  odkładanie kart (pomoce: 32 karty pasjansowe, stoper) - zadaniem dziecka jest jak najszybsze położenie kart jedna na drugą. Dziecko bierze karty do wybranej przez siebie ręki i przekłada po jednej na druga talię. Wcześniej nauczyciel demonstruje wykonanie zadania.
Włączamy stoper, gdy dziecko bierze pierwszą kartę i zatrzymujemy, gdy położy ostatnią. Jeżeli dziecko upuści kartę lub weźmie dwie na raz, nie pozwalamy mu podnosić tych kart i przerywać odkładania, natomiast na końcu doliczamy za każdą kartę po jednej sekundzie do ustalonego czasu odkładania.
Następnie dziecko wykonuje próbę drugą ręką. Możemy poprzestać na jednokrotnym wykonaniu próby każdą ręką, jeżeli stosunek uzyskanych czasów wynosi 2 do 3. Jeśli tak nie jest, przeprowadzamy próbę 3 razy każdą ręką. Uznajemy przewagę tej ręki, którą dziecko odkładało karty krócej przynajmniej o 3 sekundy. Jeżeli nie ma różnicy lub jest ona mniejsza stwierdzamy, że sprawność rąk jest jednakowa.
- Marionetka - próbę wykonujemy w pozycji stojącej. Rękę odchyloną w bok unosi się do góry zginając równocześnie w łokciu pod kątem prostym. Ramię – ustawione poziomo, przedramię – pionowo. Dłonią i przedramieniem wykonuje się ruchem ciągłym obroty w jedną i drugą stronę wokół tej samej osi raz jedną raz drugą ręką. Obserwujemy sprawność wykonywania zadania ręki prawej i lewej. Na przewagę jednej ręki nad drugą wskazuje większa płynność i szybkość ruchów, a także brak współruchów.
UWAGA! Całkowita niezdolność do wykonania ruchu „marionetka” wskazuje na poważne zaburzenia ruchowe. Należy wówczas wykonać badania neurologiczne.

2.     Próba oczu:
patrzenie przez dziurkę w kartonie (pomoce: karton o wymiarach 25 cm na 15 cm z otworem w środku o średnicy 0,5 cm)
Zadaniem dziecka jest patrzenie przez otwór na jakiś przedmiot:
-         trzymając karton w obu rękach,
-         trzymając karton w lewej ręce,
-         trzymając karton w prawej ręce.
Notujemy, do którego oka przybliża otwór w kartonie. Jest to oko kierujące, wiodące.
-  Kalejdoskop - dziecko zagląda w kalejdoskop. Drugie oko musi zamknąć. Powtarzamy próbę kilka razy i notujemy, którym okiem dziecko patrzy.

3.     Próba nóg:
-  klasy (pomoce: drewniany klocek o powierzchni 5 cm na 5 cm i wysokości 3 cm) - zadaniem dziecka jest przesuwanie klocka tak, jak przy grze w klasy. Notujemy wybór nogi. Polecamy wykonać to samo drugą nogą. Porównujemy sprawność obu nóg.
-  kopanie (pomoce: klocek j.w.) - zadaniem dziecka jest kopnięcie klocka tak, jak piłki. Powtarzamy próbę kilkakrotnie. Notujemy wybór nogi.

Ocena lateralizacji nogi

Do oceny lateralizacji nogi mogą przydać się testy:

* Wchodzenie na krzesło
* Skakanie na jednej nodze
* Wsiadanie na rower
* Kopnięcie przedmiotu
* "Gaszenie ognia"

Źródło: 
Bogdanowicz M., Leworęczność u dzieci, WSiP, Warszawa 1989, s. 31


Ocena lateralizacji oka

Do oceny lateralizacji oka służą:
* Manoptoskop
* Próba Rosenbacha
* Zaglądanie do butelki
* Patrzenie przez otwór w kartce
Źródło: 
Bogdanowicz M., Leworęczność u dzieci, WSiP, Warszawa 1989, s. 31

Test rysowania domku

Poniżej przedstawiam rysunki dzieci.






















Źródło: Bogdanowicz M., Leworęczność u dzieci, WSiP, Warszawa 1989, s. 31